નવી દિલ્હી, 19 જુલાઈ (હિ.સ.). દેશભરના નેતાઓએ 1857 ની ક્રાંતિના નાયક મંગલ પાંડેને તેમની જન્મજયંતિ પર શ્રદ્ધાંજલિ આપી. વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીથી લઈને ઘણા કેન્દ્રીય મંત્રીઓ સુધી, સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર પોસ્ટ શેર કરીને, આ મહાન ક્રાંતિકારીને યાદ કરીને અને તેમના અનોખા સાહસ અને બલિદાનને શ્રદ્ધાંજલિ આપી.

વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ લખ્યું, મહાન સ્વાતંત્ર્ય સેનાની મંગલ પાંડેને તેમની જન્મજયંતિ પર આદરપૂર્વક શ્રદ્ધાંજલિ. તેઓ બ્રિટિશ શાસનને પડકારનારા દેશના અગ્રણી યોદ્ધા હતા. તેમની હિંમત અને બહાદુરીની વાર્તા દેશવાસીઓ માટે પ્રેરણાનો સ્ત્રોત રહેશે.

ગૃહમંત્રી અમિત શાહે પણ મંગલ પાંડેને શ્રદ્ધાંજલિ આપી અને પોતાના સંદેશમાં લખ્યું, 1857ના યુદ્ધના નાયક, એક અનોખા યોદ્ધા અને દેશભક્તિની પ્રેરણા, મંગલ પાંડેજી ને તેમની જન્મજયંતિ પર ખૂબ ખૂબ સલામ. તેમણે પોતાની બહાદુરીની ચિનગારીથી, 1857ના યુદ્ધને એક વિશાળ જ્યોતમાં ફેરવીને બ્રિટિશ શાસનનો પાયો હચમચાવી નાખ્યો. તેમના નેતૃત્વમાં, બેરકપુર કેન્ટોનમેન્ટ સ્વતંત્રતા ચળવળનું કેન્દ્ર બન્યું અને દેશભરમાં સ્વતંત્રતાની એવી લહેર ફેલાઈ ગઈ, કે અંગ્રેજોની ઊંઘ ઉડી ગઈ. દેશના દરેક યુવાને માતૃભૂમિ પ્રત્યે સમર્પણ માટે તેમના જીવનમાંથી પ્રેરણા લેવી જોઈએ.

કેન્દ્રીય માર્ગ પરિવહન અને રાજમાર્ગ મંત્રી નીતિન ગડકરીએ મંગલ પાંડેને શ્રદ્ધાંજલિ આપી અને લખ્યું, ભારતના સ્વતંત્રતા સંગ્રામના અગ્રણી યોદ્ધા મંગલ પાંડેજી ને તેમની જન્મજયંતિ પર વિનમ્ર અભિવાદન.

મંગલ પાંડેની બહાદુરીને યાદ કરતા સંરક્ષણ પ્રધાન રાજનાથ સિંહે લખ્યું, “હું અમર ક્રાંતિકારી મંગલ પાંડેને તેમની જન્મજયંતિ પર નમન કરું છું, જેમણે ભારતના પ્રથમ સ્વતંત્રતા સંગ્રામમાં બળવાનું રણશિંગુ ફૂંક્યું. તેમણે બ્રિટિશ શાસન સામે સંઘર્ષ શરૂ કર્યો અને દેશમાં સ્વતંત્રતાની નવી ચેતના જાગૃત કરી. તેમનું બલિદાન અને આત્મવિલોપન હંમેશા દેશની આવનારી પેઢીઓને પ્રેરણા આપશે.”

દેશભરમાં મંગલ પાંડેને યાદ કરવાની આ પ્રક્રિયા ફક્ત નેતાઓ સુધી મર્યાદિત નહોતી, પરંતુ સામાન્ય લોકોએ પણ સોશિયલ મીડિયા દ્વારા આ બહાદુર પુત્રને શ્રદ્ધાંજલિ આપી હતી. તેમના બલિદાન અંગે દરેક વર્ગમાં ગર્વ અને કૃતજ્ઞતાની લાગણી જોવા મળી હતી.

મંગલ પાંડેને ભારતના પ્રથમ સ્વતંત્રતા સંગ્રામના પ્રણેતા માનવામાં આવે છે. તેઓ બ્રિટિશ ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપનીની સેનામાં સૈનિક હતા અને 29 માર્ચ 1857 ના રોજ, તેમણે બેરકપુર કેન્ટોનમેન્ટમાં બ્રિટિશ અધિકારીઓ પર હુમલો કરીને બળવો શરૂ કર્યો હતો. તે સમયે સૈનિકોને આપવામાં આવતી એનફિલ્ડ રાઇફલના કારતૂસોમાં ગાય અને ડુક્કરની ચરબી હતી, જેનાથી હિન્દુ અને મુસ્લિમ સૈનિકોની ધાર્મિક લાગણીઓને ઠેસ પહોંચી હતી. મંગલ પાંડેએ ખુલ્લેઆમ આનો વિરોધ કર્યો અને તેમના અધિકારીઓ પર ગોળીઓ ચલાવી. આ ઘટના 1857 ના સ્વતંત્રતા સંગ્રામની શરૂઆત બની.

બ્રિટિશ સરકારે તેમને 8 એપ્રિલ 1857 ના રોજ ફાંસી આપી પરંતુ તેમના બલિદાનની ચિનગારી સમગ્ર દેશમાં ફેલાઈ ગઈ. તેમની હિંમત, બલિદાન અને માતૃભૂમિ પ્રત્યેનો જુસ્સો આવનારી પેઢીઓ માટે પ્રેરણાનો સ્ત્રોત બન્યો. ભારતીય ઇતિહાસમાં મંગલ પાંડેનું નામ એવા પ્રથમ યોદ્ધા તરીકે નોંધાયેલું છે, જેમણે અંગ્રેજો સામે બળવો શરૂ કર્યો અને ભારતની સ્વતંત્રતાનો પાયો નાખ્યો.

હિન્દુસ્થાન સમાચાર / પ્રશાંત શેખર / સંજીવ પાશ

હિન્દુસ્થાન સમાચાર / માધવી વ્યાસ