નવી દિલ્હી,28 સપ્ટેમ્બર (હિ.સ.). પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે ​​'મન કી બાત'માં કહ્યું કે છઠનો તહેવાર ભારતીય સંસ્કૃતિની ઊંડી શ્રદ્ધા અને પ્રકૃતિ પ્રત્યેની કૃતજ્ઞતાનું પ્રતીક છે. આ તહેવાર હવે વૈશ્વિક સ્તરે માન્યતા મેળવી રહ્યો છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે ભારત સરકાર તેને યુનેસ્કોની 'અમૂર્ત સાંસ્કૃતિક વારસાની યાદી'માં સામેલ કરવાના પ્રયાસો કરી રહી છે, જે તેની પ્રતિષ્ઠામાં વધુ વધારો કરશે.

પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે ​​'મન કી બાત'ના 126મા એપિસોડમાં શહીદ ભગતસિંહ અને લતા મંગેશકરને શ્રદ્ધાંજલિ આપી. તેમણે દેશમાં મહિલા સશક્તિકરણના ઉદાહરણો આપ્યા, સાંસ્કૃતિક વારસા માટે વૈશ્વિક માન્યતા મેળવવાના પ્રયાસોનો ઉલ્લેખ કર્યો અને આત્મનિર્ભર ભારતના સંકલ્પ પર ભાર મૂક્યો. તેમણે આગામી તહેવારો માટે દેશવાસીઓને શુભેચ્છા પાઠવી અને ખાસ કરીને ઉલ્લેખ કર્યો કે આ સંગઠન તેના 100મા વર્ષ પૂર્ણ કરવા જઈ રહ્યું છે.

રવિવારે, પ્રધાનમંત્રીએ ઓલ ઈન્ડિયા રેડિયોના માસિક કાર્યક્રમ મન કી બાત ના 125 એપિસોડ પૂર્ણ થયાની નોંધ લીધી અને કહ્યું કે તે જનતા સાથે જોડાવાનું એક પ્રેરણાદાયક માધ્યમ બની ગયું છે. પ્રધાનમંત્રીએ નોંધ્યું કે 28 સપ્ટેમ્બર બે મહાન વ્યક્તિત્વોની જન્મજયંતિ છે. તેમણે શહીદ ભગતસિંહને યુવાનો માટે પ્રેરણારૂપ ગણાવ્યા અને તેમના હિંમતભર્યા પત્રનો ઉલ્લેખ કર્યો જેમાં તેમણે અંગ્રેજોને તેમની સાથે યુદ્ધ કેદી તરીકે વ્યવહાર બંધ કરવા વિનંતી કરી. તેમણે કહ્યું કે ભગતસિંહની હિંમત અને સેવાની ભાવના દરેક ભારતીયને માર્ગદર્શન આપે છે. તેમણે લતા મંગેશકરને ભારતીય સંસ્કૃતિનો અમૂલ્ય અવાજ ગણાવ્યો. તેમણે કહ્યું કે તેમના ગીતો જીવનમાં દેશભક્તિ અને સંવેદનશીલતા લાવે છે. તેમણે શેર કર્યું કે તેમને લતા મંગેશકર પ્રત્યે વ્યક્તિગત પ્રેમ હતો અને તેઓ દર વર્ષે તેમને રાખડી મોકલતા હતા. પ્રધાનમંત્રીએ એમ પણ કહ્યું કે લતા મંગેશકર સ્વતંત્રતાવીર સાવરકરથી પ્રેરિત હતા. તેમણે કહ્યું, લતા દીદીને પ્રેરણા આપનારા મહાન વ્યક્તિઓમાંના એક વીર સાવરકર હતા, જેમને તેઓ તાત્યા કહેતા હતા. તેમણે વીર સાવરકરના ઘણા ગીતો પણ ગાયા હતા.

નવરાત્રીના અવસરે, પ્રધાનમંત્રીએ મહિલા શક્તિની સિદ્ધિઓ પર પ્રકાશ પાડ્યો. તેમણે નૌકાદળના લેફ્ટનન્ટ કમાન્ડર દિલના અને રૂપાની હિંમતવાન નાવિકા સાગર પરિક્રમાનો ઉલ્લેખ કર્યો. આ બંને અધિકારીઓએ 238 દિવસમાં 47,500 કિલોમીટરની દરિયાઈ યાત્રા પૂર્ણ કરી. પ્રધાનમંત્રીએ પોતાના અનુભવો શેર કર્યા. તેમણે સમજાવ્યું કે તોફાનો, અતિશય તાપમાન અને મર્યાદિત સંસાધનોનો સામનો કરવા છતાં, તેમની ધીરજ અને ટીમવર્કને કારણે સફળતા મળી. પ્રધાનમંત્રીએ આને દેશની દીકરીઓની હિંમત અને દૃઢ નિશ્ચયનું અનોખું ઉદાહરણ ગણાવ્યું.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે ભારત સરકાર છઠ તહેવારને યુનેસ્કોની અમૂર્ત સાંસ્કૃતિક વારસાની યાદીમાં સામેલ કરવા માટે પ્રયાસો કરી રહી છે. તેમણે કોલકાતાની દુર્ગા પૂજાને આ યાદીમાં પહેલાથી જ સામેલ કરવાનું ઉદાહરણ આપ્યું. તેમણે કહ્યું કે છઠ તહેવાર આજે વૈશ્વિક મહત્વ મેળવી રહ્યો છે, અને તે માત્ર ભારતમાં જ નહીં પરંતુ સમગ્ર વિશ્વમાં શ્રદ્ધાનું પ્રતીક બની ગયો છે. ગાંધી જયંતિનો ઉલ્લેખ કરતા, પ્રધાનમંત્રીએ સ્વદેશીના મહત્વ પર ભાર મૂક્યો. તેમણે કહ્યું કે છેલ્લા 11 વર્ષમાં ખાદીનું વેચાણ અનેકગણું વધ્યું છે. તેમણે લોકોને 2 ઓક્ટોબરના રોજ ખાદી ઉત્પાદનો ખરીદવા અને વોકલ ફોર લોકલ ને તેમનો જીવન મંત્ર બનાવવા વિનંતી કરી.

તેમણે તમિલનાડુ, ઝારખંડ અને બિહારના ઉદાહરણો આપ્યા, જ્યાં ઉદ્યોગસાહસિકો અને મહિલાઓએ પરંપરા અને નવીનતાને જોડીને રોજગાર અને આત્મનિર્ભરતા માટે નવા માર્ગો બનાવ્યા છે. તેમણે કહ્યું, આ બધી સફળતાની વાર્તાઓ આપણને શીખવે છે કે આપણી પરંપરાઓ આવકના ઘણા સ્ત્રોત ધરાવે છે. જો ઇરાદો મજબૂત હોય, તો સફળતા આપણને ટાળી શકતી નથી. પ્રધાનમંત્રીએ નોંધ્યું કે આ વર્ષની વિજયાદશમીનું વિશેષ મહત્વ છે કારણ કે 1925માં આ દિવસે નાગપુરમાં રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘની સ્થાપના થઈ હતી. તેમણે કહ્યું કે ડૉ. હેડગેવાર અને ગુરુજી ગોલવલકરના નેતૃત્વએ સંગઠનને રાષ્ટ્રની સેવા કરવાની દિશા આપી હતી.

તેમણે કહ્યું, સદીઓથી ચાલી આવતી ગુલામીએ આપણા આત્મસન્માન અને આત્મવિશ્વાસને ઊંડો ઠેસ પહોંચાડી હતી. વિશ્વની સૌથી જૂની સભ્યતા ઓળખના સંકટનો સામનો કરી રહી હતી. આપણા નાગરિકો હીન ભાવનાનો ભોગ બની રહ્યા હતા. તેથી, દેશની સ્વતંત્રતાની સાથે, દેશને વૈચારિક ગુલામીમાંથી મુક્ત કરવો પણ મહત્વપૂર્ણ હતું. આવી સ્થિતિમાં, સૌથી પૂજ્ય ડૉ. હેડગેવારજીએ આ મુદ્દા પર ચિંતન કરવાનું શરૂ કર્યું અને પછી, આ કઠોર કાર્ય માટે, તેમણે 1925 માં વિજયાદશમીના શુભ પ્રસંગે રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘની સ્થાપના કરી.

ગુરુજીના શબ્દો, રાષ્ટ્રાય સ્વાહા, ઇદમ રાષ્ટ્રાય ઇદમ ન મમ, ટાંકીને તેમણે કહ્યું કે આ સંઘની સેવા ભાવનાનો પાયો છે. તેમણે સમજાવ્યું કે આપત્તિ સમયે સ્વયંસેવકો સૌથી પહેલા રાહત કાર્યમાં પહોંચે છે, અને દરેક કાર્યમાં રાષ્ટ્ર પ્રથમ ની ભાવના સર્વોપરી રહે છે.

વડાપ્રધાનએ 7 ઓક્ટોબરે મહર્ષિ વાલ્મીકિ જયંતિનો ઉલ્લેખ કર્યો. તેમણે કહ્યું કે વાલ્મીકિજીએ માનવતાને રામાયણ જેવો અદ્ભુત ગ્રંથ આપ્યો. તેમણે અયોધ્યામાં રામ લલ્લાની મુલાકાત લેનારાઓને વાલ્મીકિ અને નિષાદરાજ મંદિરોની પણ મુલાકાત લેવા વિનંતી કરી.

પ્રધાનમંત્રી મોદીએ કહ્યું કે કલા, સાહિત્ય અને સંસ્કૃતિ કોઈ એક ક્ષેત્રમાં સીમિત નથી. તેમની સુગંધ બધી સીમાઓ પાર કરે છે અને લોકોના હૃદયને સ્પર્શે છે. આ સંદર્ભમાં, તેમણે પેરિસમાં સૌન્તખ મંડપ ની સિદ્ધિઓનો ઉલ્લેખ કર્યો, જેણે ભારતીય નૃત્યને વૈશ્વિક સ્તરે લોકપ્રિય બનાવ્યું. તેની સ્થાપના મિલેના સાલ્વિની દ્વારા કરવામાં આવી હતી, જેમને થોડા વર્ષો પહેલા પદ્મશ્રીથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા.

કેટલાક ગીતો રજૂ કરતી વખતે, પ્રધાનમંત્રીએ માહિતી આપી કે શ્રીલંકાના કલાકારોએ ભૂપેન હજારિકાના ગીતોનો સિંહાલી અને તમિલમાં અનુવાદ કર્યો છે, જેનાથી તેઓ એક લોકપ્રિય માધ્યમ બન્યા છે.

સાંસ્કૃતિક સંબંધો વધ્યા છે. તેમણે આસામી ગાયિકા ઝુબીન ગર્ગ અને વિચારક એસ.એલ. ભૈરપ્પાને શ્રદ્ધાંજલિ આપી. તેમણે કહ્યું, ઝુબીન ગર્ગ એક પ્રખ્યાત ગાયક હતા જેમણે દેશભરમાં પોતાની છાપ છોડી હતી. તેમનો આસામી સંસ્કૃતિ સાથે ઊંડો સંબંધ હતો. ઝુબીન ગર્ગ હંમેશા આપણી યાદોમાં રહેશે, અને તેમનું સંગીત આવનારી પેઢીઓને મોહિત કરતું રહેશે.

તહેવારોનો ઉલ્લેખ કરતા, પ્રધાનમંત્રીએ લોકોને ખરીદી કરતી વખતે સ્વદેશી ઉત્પાદનોને પ્રાથમિકતા આપવા અને દરેક ઉજવણીને સ્થાનિક માટે ગાયક બનાવવાનો પ્રસંગ બનાવવા વિનંતી કરી. તેમણે સ્વચ્છતાને ઘરથી આગળ સમાજ સુધી લઈ જવા હાકલ કરી. તેમણે કહ્યું, આગામી દિવસોમાં, તહેવારો અને ખુશીઓ ભરપૂર છે. અમે દરેક તહેવાર માટે ઘણી ખરીદી કરીએ છીએ. અને આ વખતે, જીએસટી બચત મહોત્સવ પણ ચાલી રહ્યો છે. સંકલ્પ કરીને, તમે તમારા તહેવારોને વધુ ખાસ બનાવી શકો છો. જો આપણે આ તહેવારને ફક્ત સ્વદેશી ઉત્પાદનો સાથે ઉજવવાનો સંકલ્પ કરીએ, તો તમે જોશો કે આપણા ઉજવણીનો આનંદ ઝડપથી વધશે.

કાર્યક્રમના અંતે, પ્રધાનમંત્રીએ દેશવાસીઓને દિવાળીની શુભકામનાઓ પાઠવી, ખાસ કરીને ખુશ દિવાળીની શુભેચ્છા પાઠવી, અને આત્મનિર્ભર ભારત માટે પ્રતિજ્ઞાનો પુનરોચ્ચાર કર્યો.

હિન્દુસ્થાન સમાચાર/અનૂપ શર્મા/સુનિલ નિગમ

હિન્દુસ્થાન સમાચાર / હર્ષ શાહ