- મહિલા અને વિકલાંગ મતદારોએ પણ નવો રેકોર્ડ બનાવ્યો, ત્રીજા લિંગના મતદારોમાં 46.4%નો વધારો.
નવી દિલ્હી,26 ડિસેમ્બર (હિ.સ.) આ વર્ષે યોજાયેલી લોકસભાની ચૂંટણીમાં 64.64 કરોડ મતદારોએ તેમના મતાધિકારનો ઉપયોગ કરીને વિશ્વ રેકોર્ડ બનાવ્યો હતો. 2024માં દાખલ કરાયેલા નોમિનેશનની સંખ્યા 12,459 હતી જ્યારે 2019માં આ સંખ્યા 11,692 હતી. એ જ રીતે, 2019માં 8,054 ઉમેદવારોએ ચૂંટણી લડી હતી, જ્યારે 2024માં કુલ 8,360 ઉમેદવારોએ ચૂંટણી લડી હતી. ભારતીય ચૂંટણી પંચ દ્વારા લોકસભા ચૂંટણી 2024 પર જાહેર કરાયેલા રિપોર્ટમાં આ માહિતી આપવામાં આવી છે.
રિપોર્ટ અનુસાર, મહિલા મતદારોએ આ ચૂંટણીમાં તેમની હાજરી અને ભાગીદારીથી લોકશાહીને નવી ઊંચાઈ આપી છે, જે મહિલા મતાધિકારના નવા ધોરણનો સંકેત છે. મહિલા મતદારોનું સરેરાશ મતદાન 65.78 ટકા જ્યારે પુરૂષ મતદારોનું સરેરાશ 65.55 ટકા મતદાન નોંધાયું છે. મહિલા ઉમેદવારોની સંખ્યા 800 હતી જ્યારે 2019માં આ સંખ્યા 726 હતી. 2019ની સરખામણીમાં ત્રીજા લિંગના મતદારોમાં 46.4 ટકાનો વધારો થયો છે. જ્યારે 2024માં 90,28,696 નોંધાયેલા અપંગ મતદારો હતા, જ્યારે 2019માં આ સંખ્યા 61,67,482 હતી. વર્ષ 2019માં 540 મતદાન મથકોની સરખામણીએ વર્ષ 2024માં માત્ર 40 મતદાન મથકો પર પુનઃ મતદાન થયું હતું.
વાસ્તવમાં, ભારતના ચૂંટણી પંચે લોકસભા ચૂંટણી 2024 પર 42 આંકડાકીય અહેવાલો અને એકસાથે યોજાયેલી ચાર રાજ્યોની વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ પરના પ્રત્યેક 14 અહેવાલો જાહેર કર્યા છે. આયોગનું કહેવું છે કે આ લગભગ 100 આંકડાકીય અહેવાલો વિશ્વભરના શિક્ષણવિદો, સંશોધકો અને ચૂંટણી નિરીક્ષકો માટે ઊંડાણપૂર્વક વિશ્લેષણ અને નીતિગત આંતરદૃષ્ટિ માટે મહત્ત્વનો ખજાનો હશે.
કમિશનના જણાવ્યા અનુસાર, આ રિપોર્ટમાં ઉપલબ્ધ ડેટા સેટમાં સંસદીય મતવિસ્તાર, વિધાનસભા મતવિસ્તાર અને રાજ્ય મુજબના મતદારો, મતદાન મથકોની સંખ્યા, રાજ્ય અને સંસદીય મતવિસ્તાર મુજબ મતદાન, પક્ષ-વાર મત શેર, લિંગ-આધારિત મતદાન વર્તન, વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. મહિલા મતદારોની રાજ્યવાર ભાગીદારી, પ્રાદેશિક વિવિધતાઓની વિગતો, મતવિસ્તારના ડેટા સારાંશ અહેવાલો, રાષ્ટ્રીય પક્ષો, રાજ્ય સ્તરના પક્ષો, રજિસ્ટર્ડ અપરિચિત રાજકીય પક્ષો (RUPP), વિજેતા ઉમેદવારોનું વિશ્લેષણ, મતવિસ્તાર મુજબના વિગતવાર પરિણામો અને ઘણું બધું. આ વિગતવાર ડેટા સેટ હિતધારકોને ભારતીય ચૂંટણી પંચની વેબસાઈટ પર પહેલાથી જ ઉપલબ્ધ અગાઉના ચૂંટણી ડેટા સેટની સરખામણી સાથે ગ્રાન્યુલર લેવલના પૃથ્થકરણ માટે ડેટાનું વિચ્છેદન કરવાની સત્તા આપે છે. કમિશન કહે છે કે આ અહેવાલો લાંબા ગાળાના દૃષ્ટિકોણ લેવા અને ચૂંટણી અને રાજકીય લેન્ડસ્કેપમાં ફેરફારોને ટ્રેક કરવા માટે સમય-શ્રેણી વિશ્લેષણની સુવિધા આપશે.
હિન્દુસ્થાન સમાચાર/દધીબલ યાદવ/પવન કુમાર
હિન્દુસ્થાન સમાચાર / હર્ષ શાહ
