જબલપુર, 28 ઓક્ટોબર (હિ.સ.) : રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘ (RSS) ની અખિલ ભારતીય કાર્યકારી મંડળની બેઠક 30 ઓક્ટોબરથી 1 નવેમ્બર દરમિયાન મધ્યપ્રદેશના જબલપુરમાં યોજાઈ રહી છે. આરએસએસ ના શતાબ્દી વર્ષને ધ્યાનમાં રાખીને આ બેઠકને મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે.

આરએસએસના અખિલ ભારતીય પ્રચાર પ્રમુખ સુનીલ આંબેકરે મંગળવારે અહીં એક પત્રકાર પરિષદમાં જણાવ્યું હતું કે સરસંઘચાલક ડૉ. મોહન ભાગવત અને સરકાર્યવાહ દત્તાત્રેય હોસાબલે સમગ્ર બેઠકમાં હાજર રહેશે.આરએસએસના તમામ છ સહ-સરકાર્યવાહ, અખિલ ભારતીય કાર્ય વિભાગના વડાઓ અને રાષ્ટ્રીય કાર્યકારીણી સભ્યો પણ હાજર રહેશે. આ બેઠકમાં દેશભરના 46 પ્રાંતોના મુખ્ય અધિકારીઓ, પ્રાંત સંઘચાલક, પ્રાંત કાર્યવાહ, સહ-પ્રાંત કાર્યવાહ, પ્રાંત પ્રચારક, સહ-પ્રાંત પ્રચારક અને અન્ય મુખ્ય અધિકારીઓ સહિત કુલ 407 કાર્યકરો હાજર રહેવાની અપેક્ષા છે.

પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં અખિલ ભારતીય સહ-પ્રચાર પ્રમુખ નરેન્દ્ર ઠાકુર અને પ્રદીપ જોશી પણ હાજર હતા. મહાકૌશલ પ્રાંત પ્રચાર પ્રમુખ વિનોદ કુમાર પણ હાજર હતા.

આ ત્રણ દિવસીય બેઠકમાં સંગઠનાત્મક રીતે મહત્વપૂર્ણ વિષયો પર ચર્ચા કરવામાં આવશે. વધુમાં, શતાબ્દી વર્ષ માટેની યોજનાઓ પર વિગતવાર ચર્ચા કરવામાં આવશે. આ હેતુ માટે, બધા પ્રાંતોએ પોતાની કાર્ય યોજનાઓ તૈયાર કરી છે. બેઠકમાં સંઘની સામાજિક, શૈક્ષણિક, સેવા અને સાંસ્કૃતિક પ્રવૃત્તિઓના વિવિધ પાસાઓ પર પણ ચર્ચા કરવામાં આવશે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે બેઠકમાં દેશની વર્તમાન સામાજિક અને રાજકીય પરિસ્થિતિ પર પણ ઊંડાણપૂર્વક ચિંતન કરવામાં આવશે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે પંચ પરિવર્તન જેવા મુખ્ય અભિયાનો પર ચર્ચા કરવામાં આવશે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે સંઘના શતાબ્દી વર્ષ દરમિયાન એક લાખથી વધુ સ્થળોએ પહોંચવાનું લક્ષ્ય છે. આ પહેલ હેઠળ, સંઘ નવેમ્બર 2025 થી જાન્યુઆરી 2026 દરમિયાન ઘરે ઘરે જઈને સંપર્ક અભિયાન શરૂ કરશે. આ અભિયાન દરમિયાન, સ્વયંસેવકો સમાજના દરેક વર્ગને મળશે અને તેમને સંઘના કાર્ય અને ઉદ્દેશ્યો વિશે માહિતી આપશે. વધુમાં, સંઘ સંબંધિત સાહિત્યનું વિતરણ અને જાગૃતિ અભિયાન હાથ ધરવામાં આવશે. આ સમયગાળા દરમિયાન, 15 થી 30 વર્ષની વયના યુવાનોને રાષ્ટ્ર નિર્માણ અને સામાજિક કાર્ય સાથે જોડવા માટે ખાસ પ્રયાસો કરવામાં આવશે. શિક્ષણ, આરોગ્ય અને આત્મનિર્ભરતાના ક્ષેત્રોમાં સેવા કાર્યને નવી ગતિ આપવામાં આવશે.

અખિલ ભારતીય પ્રચાર પ્રમુખ આંબેકરના મતે, આ બધી યોજનાઓનો મૂળ વ્યક્તિગત વિકાસ દ્વારા સમાજનું નિર્માણ અને સામાજિક વિકાસ દ્વારા રાષ્ટ્રનું નિર્માણ ની ભાવના પર આધારિત છે. સંઘ માને છે કે ફક્ત એક સંસ્કારી અને સંગઠિત સમાજ જ મજબૂત રાષ્ટ્રનો પાયો નાખી શકે છે.

પંચ પરિવર્તન: સામાજિક પુનરુજ્જીવનનો માર્ગ

સંઘે તેના આગામી કાર્યકાળમાં પંચ પરિવર્તન અભિયાન ને પ્રાથમિકતા આપી છે. આ એક પાંચ-મુદ્દાની સામાજિક પહેલ છે જેનો ઉદ્દેશ્ય વ્યક્તિ, પરિવાર અને સમાજના સર્વાંગી ઉત્થાન માટે કામ કરવાનો છે. આંબેકરના મતે, પંચ પરિવર્તનમાં નીચેના ક્ષેત્રોનો સમાવેશ થાય છે: સામાજિક સંવાદિતામાં જાતિ ભેદભાવને દૂર કરીને સમાજમાં એકતા અને સમાનતાની ભાવનાને મજબૂત કરવાનો સમાવેશ થાય છે. કૌટુંબિક જ્ઞાનમાં કૌટુંબિક મૂલ્યો, પરંપરાઓ અને ધાર્મિક વિધિઓને પ્રોત્સાહન આપવાનો સમાવેશ થાય છે જેથી પરિવાર સમાજનું મૂળભૂત એકમ બની શકે. પર્યાવરણીય સંરક્ષણમાં જાગૃતિ ફેલાવવાનો અને પાણી, હવા અને જમીનના સંરક્ષણ માટે સ્થાનિક સ્તરે નક્કર પગલાં લેવાનો સમાવેશ થાય છે. વધુમાં, સ્વદેશી પ્રથાઓમાં સ્વદેશી ઉત્પાદનોના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપીને આત્મનિર્ભર ભારતની ભાવનાને મજબૂત બનાવવા અને નાગરિકોમાં તેમના નાગરિક ફરજોના ભાગ રૂપે રાષ્ટ્ર પ્રત્યે જવાબદારી અને ફરજની ભાવના જગાડવાને શતાબ્દી વર્ષ દરમિયાન સ્વયંસેવકો દ્વારા મુખ્ય રીતે સંબોધિત કરવામાં આવશે.

હિન્દુ પરિષદો અને નાગરિક સંવાદોની રૂપરેખા

આંબેકરે જણાવ્યું હતું કે સંઘની આગામી યોજનાઓમાં હિન્દુ પરિષદો અને મુખ્ય નાગરિક સંવાદોનું વિશેષ મહત્વ છે. શતાબ્દી વર્ષ દરમિયાન, દેશના વિવિધ ભાગોમાં હિન્દુ સંમેલનો યોજવામાં આવશે, જેનો ઉદ્દેશ્ય હિન્દુ સમાજમાં ભારતીય સંસ્કૃતિમાં એકતા, સંવાદિતા અને ગૌરવને મજબૂત બનાવવાનો છે. પ્રબુદ્ધ નાગરિકો સાથે સંવાદ કાર્યક્રમો પણ યોજવામાં આવશે. આ સંવાદો જિલ્લા સ્તરે યોજાશે, જ્યાં રાષ્ટ્રીય હિત સંબંધિત મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરવામાં આવશે. આંબેકરના મતે, આ સંવાદોનો ઉદ્દેશ્ય રાષ્ટ્રીય વિચારધારાને સમાજના તમામ વર્ગો સુધી પહોંચાડવાનો અને સામૂહિક દ્રષ્ટિકોણ વિકસાવવાનો છે.

તેમણે સમજાવ્યું કે શતાબ્દી વર્ષના કાર્યક્રમો માટે, રાષ્ટ્રીય કાર્યકારીણી ના તમામ સભ્યો, જેમાં સરસંઘચાલક, સર કાર્યવાહ, બધા સહ-કાર્યવાહ, અને અખિલ ભારતીય કાર્ય વિભાગના વડાઓનો સમાવેશ થાય છે, માટે એક વર્ષ લાંબી યાત્રા યોજના તૈયાર કરવામાં આવી છે. તેઓ દેશભરમાં વિવિધ સ્થળોએ યોજાતા આ બધા કાર્યક્રમો અને બેઠકોમાં હાજરી આપશે.

આંબેકરે ખાસ કરીને ગુરુ તેગ બહાદુરજીનો ઉલ્લેખ કરતા કહ્યું કે સંઘ તેમના 350મા શહીદ દિવસની ઉજવણી કરી રહ્યો છે. તેમણે હિન્દુ ધર્મના રક્ષણ માટે પોતાનું જીવન બલિદાન આપ્યું. બેઠક દરમિયાન, સંઘ ગુરુ તેગ બહાદુરજી અને ભગવાન બિરસા મુંડા પર એક વિશેષ નિવેદન બહાર પાડશે. તેમની જન્મજયંતિ પર દેશભરમાં વિશેષ કાર્યક્રમો યોજાશે.

એક પ્રશ્નના જવાબમાં આંબેકરે જણાવ્યું હતું કે આ બેઠકમાં, દરેક વ્યક્તિ દેશ અને સમાજની વર્તમાન પરિસ્થિતિ પર કેન્દ્રિત મહત્વપૂર્ણ વિષયો પર પોતાના અનુભવો અને જ્ઞાન શેર કરશે. આંબેકરે સ્પષ્ટતા કરી હતી કે સંઘનું લક્ષ્ય રાજકીય નથી, પરંતુ સામાજિક ઉત્થાન અને રાષ્ટ્રીય પુનર્નિર્માણ છે.

સંઘની સ્થાપના 1925માં વિજયાદશમીના રોજ નાગપુરમાં થઈ હતી. ત્યારથી, તેના કાર્ય દ્વારા, સંઘે સમાજમાં સંગઠન, સેવા અને મૂલ્યોનો સંદેશ ફેલાવ્યો છે. હવે, જેમ જેમ સંઘ તેના શતાબ્દી વર્ષમાં પ્રવેશ કરી રહ્યો છે, તેમ તેમ તેનું વિઝન ભવિષ્ય પર કેન્દ્રિત છે; એક એવું ભારત જે આત્મનિર્ભર, સુમેળભર્યું અને સંગઠિત હોય.

હિન્દુસ્થાન સમાચાર/ડૉ. મયંક ચતુર્વેદી/પવન કુમાર

હિન્દુસ્થાન સમાચાર / હર્ષ શાહ