શ્રીનગર, નવી દિલ્હી, 03 જૂન (હિ.સ.) મંગળવારે દેશના વિવિધ ભાગોમાંથી હજારો કાશ્મીરી પંડિતો જમ્મુ અને કાશ્મીરના તુલ્લામુલ્લા શહેરમાં માતા ખીર ભવાનીના મંદિરે પહોંચ્યા. મંદિરમાં સુરક્ષા, સ્વચ્છતા, આરોગ્ય સંભાળ અને જાહેર સહાય માટે પૂરતી વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે. તુલ્લામુલ્લા પહોંચવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતા માર્ગ પર પોલીસ અને સુરક્ષા દળોની ભારે તૈનાતી કરવામાં આવી છે.

માતા ખીર ભવાની મંદિર ગાંદરબલ જિલ્લામાં શ્રીનગર શહેરથી 27 કિમી દૂર પ્રખ્યાત છે. વાસ્તવમાં તે દેવી રાગ્ન્યાનું મંદિર છે, જેને દેવી દુર્ગાનો અવતાર માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે, લંકાના રાજા રાવણ માતા રાગ્ન્યાના પ્રખર ભક્ત હતા, પરંતુ રાજાની જીવનશૈલીથી ગુસ્સે થયેલી દેવીએ, હનુમાનને તેમનું સ્થાન બદલવા અને તેમને દૂરના સ્થળે રાખવાનો આદેશ આપ્યો. આમ દેવીનું મંદિર તુલ્લામુલ્લા શહેરમાં સ્થિત બન્યું. મંદિરનું ગર્ભગૃહ એક પવિત્ર ઝરણાની મધ્યમાં આવેલું છે, જેને કાશ્મીરી પંડિત સમુદાય દ્વારા ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે. દેવીના આંગણામાં આવેલા ઝરણાના પાણીનો રંગ ભવિષ્યની ઘટનાઓ દર્શાવે છે. ગુલાબી અથવા દૂધિયું રંગ શુભ માનવામાં આવે છે. કાળો રંગ આપત્તિ દર્શાવે છે.

તુલ્લામુલ્લા શહેરના વડીલો કહે છે કે, જ્યારે 1947માં પાકિસ્તાની આદિવાસી ધાડપાડુઓએ કાશ્મીર પર આક્રમણ કર્યું, ત્યારે ઝરણાનું પાણી કાળું થઈ ગયું. દર વર્ષે જ્યેષ્ઠ અષ્ટમીના દિવસે, તુલામુલ્લા મંદિરમાં દેવીનો વાર્ષિક ઉત્સવ ઉજવવામાં આવે છે. આ ઉત્સવ દરમિયાન, ભક્તો દ્વારા ખીર (દૂધ, ખાંડ અને ચોખા ઉકાળીને બનાવેલ ખીર) તૈયાર કરવામાં આવે છે અને પીરસવામાં આવે છે, તેથી તેનું નામ માતા ખીર ભવાની છે.

ખીણમાંથી સ્થાનિક પંડિત સમુદાયના સ્થળાંતર પછી જ્યારે અહીં હિંસા ફાટી નીકળી, ત્યારે સ્થળાંતરિત કાશ્મીરી પંડિતો દેશના વિવિધ સ્થળોએ સ્થાયી થયા. આમ છતાં, તેઓ વાર્ષિક ઉત્સવ પર દેવીના મંદિરમાં પૂજા કરવા આવે છે. ભક્તો તેમના આશ્રયદાતા દેવતાના આશીર્વાદ મેળવવા માટે આખી રાત મંદિરમાં પૂજા કરે છે. મંદિરમાં સુરક્ષા, સ્વચ્છતા, આરોગ્ય સંભાળ અને જાહેર સહાય માટે પૂરતી વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે. તુલામુલ્લા પહોંચવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતા રૂટ પર પોલીસ અને સુરક્ષા દળોની ભારે તૈનાતી કરવામાં આવી છે.

હિન્દુસ્થાન સમાચાર

હિન્દુસ્થાન સમાચાર / ડો.હિતેશ એન.વ્યાસ