નવી દિલ્હી, 4 જુલાઈ (હિ.સ.) પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી, તેમની આઠ દિવસની વિદેશ યાત્રાના બીજા તબક્કામાં કેરેબિયન દેશ ત્રિનિદાદ અને ટોબેગોમાં છે. રાજધાની પોર્ટ ઓફ સ્પેનમાં, ત્રિનિદાદ અને ટોબેગોના પ્રધાનમંત્રી કમલા પ્રસાદ બિસેસરે પ્રધાનમંત્રી મોદીને દેશના સર્વોચ્ચ નાગરિક સન્માન 'ધ ઓર્ડર ઓફ ધ રિપબ્લિક ઓફ ત્રિનિદાદ અને ટોબેગો' થી સન્માનિત કરવાની જાહેરાત કરી. પોતાના સંબોધનમાં, પ્રધાનમંત્રી મોદીએ 180 વર્ષ પહેલાં ત્રિનિદાદ અને ટોબેગો આવેલા ભારતીય મૂળના લોકોના યોગદાનને યાદ કર્યું.
આ મુલાકાતનો પ્રથમ તબક્કો પશ્ચિમ આફ્રિકન દેશ ઘાનામાં હતો, જ્યાં મોદીને 'ઓફિસર ઓફ ધ ઓર્ડર ઓફ ધ સ્ટાર ઓફ ઘાના' થી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા. આ સન્માન ઘાના સરકારે ભારત સાથેના મજબૂત સંબંધો અને મોદીના નેતૃત્વમાં ભારત-આફ્રિકા સહયોગને પ્રોત્સાહન આપવા બદલ આપ્યું હતું. અત્યાર સુધીમાં, પ્રધાનમંત્રી મોદીને કુલ 25 દેશો દ્વારા સર્વોચ્ચ નાગરિક પુરસ્કારોથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા છે, જેમાં ઘાના અને ત્રિનિદાદ અને ટોબેગોના સન્માનનો સમાવેશ થાય છે. આ સિદ્ધિ ભારતીય રાજદ્વારીના ઇતિહાસમાં સૌથી અનોખી છે.
અત્યાર સુધીમાં જે 25 દેશોએ પ્રધાનમંત્રી મોદીને તેમના સર્વોચ્ચ નાગરિક સન્માનથી સન્માનિત કર્યા છે, તેમાં સાઉદી અરેબિયા, અફઘાનિસ્તાન, પેલેસ્ટાઇન, સંયુક્ત આરબ અમીરાત, રશિયા, માલદીવ, બહેરીન, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ ઑફ અમેરિકા, ભૂતાન, પલાઉ, ફીજી, પાપુઆ ન્યુ ગિની, ઇજિપ્ત, ફ્રાન્સ, ગ્રીસ, નાઇજીરીયા, ડોમિનિકા, ગુયાના, કુવૈત, બાર્બાડોસ, મોરેશિયસ, શ્રીલંકા, સાયપ્રસ, ઘાના અને ત્રિનિદાદ અને ટોબેગોનો સમાવેશ થાય છે.
તેમને આ પુરસ્કારો ક્યારે મળ્યા:-
૧. સાઉદી અરેબિયા (2016): કિંગ અબ્દુલઅઝીઝ સૈશ
૨. અફઘાનિસ્તાન (2016): સ્ટેટ ઓર્ડર ઓફ ગાઝી અમીર અમાનુલ્લાહ ખાન
૩. પેલેસ્ટાઇન (2018): ગ્રાન્ડ કોલર ઓફ ધ સ્ટેટ ઓફ પેલેસ્ટાઇન
૪. સંયુક્ત આરબ અમીરાત (2019): ઓર્ડર ઓફ ઝાયેદ
૫. રશિયા (2019 માં જાહેર કરાયેલ, 2024 માં એનાયત કરાયેલ): ઓર્ડર ઓફ સેન્ટ એન્ડ્રુ ધ એપોસ્ટલ
૬. માલદીવ્સ (2019): ઓર્ડર ઓફ ધ ડિસ્ટિંગ્વિશ્ડ રૂલ ઓફ નિશાન ઇઝ્ઝુદ્દીન
૭. બહેરીન (2019): કિંગ હમાદ ઓર્ડર ઓફ ધ રેનેસાં
૮. યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ ઓફ અમેરિકા (2020): લીજન ઓફ મેરિટ (ડિગ્રી ચીફ કમાન્ડર)
૯. ભૂટાન (2021 માં જાહેર કરાયેલ, 2024 માં એનાયત કરાયેલ): ઓર્ડર ઓફ ધ ડ્રુક ગ્યાલ્પો
૧૦. પલાઉ (2023): એબાકલ પુરષ્કાર
૧૧. ફીજી (2023): કમ્પેનિયન ઓફ ધ ઓર્ડર ઓફ ફીજી
૧૨. પાપુઆ ન્યુ ગિની (2023): ગ્રાન્ડ કમ્પેનિયનનો ઓર્ડર ઓફ લોગોહુ
13. ઇજિપ્ત (2023): ઓર્ડર ઓફ ધ નાઇલ
14. ફ્રાન્સ (2023): ગ્રાન્ડ ક્રોસ ઓફ ધ લીજન ઓફ ઓનર
15. ગ્રીસ (2023): ગ્રાન્ડ ક્રોસ ઓફ ધ ઓર્ડર ઓફ ઓનર
16. નાઇજીરીયા (2024): ગ્રાન્ડ કમાન્ડર ઓફ ધ ઓર્ડર ઓફ નાઈજીર
17. ડોમિનિકા (2024): ડોમિનિકા એવોર્ડ ઓફ ઓનર
18. ગુયાના (2024): ધ ઓર્ડર ઓફ એક્સેલન્સ
19. કુવૈત (2024): ઓર્ડર ઓફ ધ મુબારક અલ-કબીર
20. બાર્બાડોસ (2025): ધ ઓર્ડર ઓફ ફ્રીડમ
21. મોરેશિયસ (2025): ગ્રાન્ડ કમાન્ડર ઓફ ધ ઓર્ડર ઓફ ધ સ્ટાર એન્ડ કી ઓફ ધ ઇન્ડિયન ઓશન
22. શ્રીલંકા (2025): મિત્ર વિભૂષણ
23. સાયપ્રસ (2025): ગ્રાન્ડ ક્રોસ ઓફ ધ ઓર્ડર ઓફ મકારિયોસ તૃતીય
24. ઘાના (2025): ઓફિસર ઓફ ધ ઓર્ડર ઓફ ધ સ્ટાર ઓફ ઘાના
25. ત્રિનિદાદ અને ટોબેગો (2025 માં જાહેર કરાયેલ): ધ ઓર્ડર ઓફ ધ રિપબ્લિક ઓફ ત્રિનિદાદ અને ટોબેગો
આ બધા સન્માનો વડાપ્રધાન મોદીના નેતૃત્વ, દ્રષ્ટિકોણ અને વૈશ્વિક રાજદ્વારીમાં તેમની સક્રિય ભૂમિકાને વિશ્વ સમુદાય દ્વારા માન્યતા આપવામાં આવી હોવાનો પુરાવો છે. મોદીની રાજદ્વારીનો સૌથી મોટો ઉદ્દેશ્ય વૈશ્વિક મંચ પર ભારતની હાજરી સ્થાપિત કરવાનો રહ્યો છે. યોગ, આયુર્વેદ, ભારતીય સંસ્કૃતિ અને ડાયસ્પોરા સાથેના મજબૂત સંબંધોએ ભારતને વૈશ્વિક સ્તરે એક અનોખી ઓળખ આપી છે. તેમણે ભારતને આબોહવા પરિવર્તન, વૈશ્વિક સ્વાસ્થ્ય, ડિજિટલ રાજદ્વારી પર એક મજબૂત, વિચારશીલ અને આત્મનિર્ભર રાષ્ટ્ર તરીકે સ્થાપિત કર્યું છે, જે આતંકવાદ વિરોધી અવાજ બની રહ્યું છે. મોદીની વિદેશ નીતિ ઔપચારિક દ્વિપક્ષીય બેઠકો સુધી મર્યાદિત રહી નથી, પરંતુ તેમણે દરેક પ્લેટફોર્મ પર ડાયસ્પોરાને જોડવાનું પણ કામ કર્યું છે.
ત્રિનિદાદ અને ટોબેગોમાં ઓસીઆઈ કાર્ડની જાહેરાત આ દિશામાં વધુ એક પગલું છે. તે માત્ર ડાયસ્પોરાને ભારત સાથે જોડતું નથી, પરંતુ તેમને ભારતની પ્રગતિમાં ભાગીદાર બનવાની તક પણ આપે છે. ત્રિનિદાદ અને ટોબેગોમાં સ્થાયી થયેલા ભારતીય સમુદાયે ત્યાંની સંસ્કૃતિને સમૃદ્ધ બનાવી છે અને તેમની છઠ્ઠી પેઢી હજુ પણ ભારતીય મૂલ્યોને જીવંત રાખી રહી છે.
ઘાના અને ત્રિનિદાદ જેવા દેશોમાં ભારતીય ઇમિગ્રન્ટ્સનું યોગદાન ભારતની વૈશ્વિક વિશ્વસનીયતાનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. આ સમુદાયો ફક્ત તેમના દેશોમાં ભારતના સાંસ્કૃતિક વારસાને જીવંત રાખતા નથી, પરંતુ ભારત અને આ દેશો વચ્ચે આર્થિક, સામાજિક અને રાજદ્વારી સંબંધોને પણ મજબૂત બનાવે છે. વડા પ્રધાન મોદીને આપવામાં આવેલા આ 25 દેશોના સર્વોચ્ચ નાગરિક સન્માન એ વાતનો પુરાવો છે કે, ભારત માત્ર આર્થિક અને વ્યૂહાત્મક શક્તિ તરીકે ઉભરી રહ્યું નથી, પરંતુ એક સાંસ્કૃતિક અને ભાવનાત્મક શક્તિ તરીકે પણ પોતાની છાપ છોડી રહ્યું છે.
હિન્દુસ્થાન સમાચાર / પ્રશાંત શેખર / પવન કુમાર
હિન્દુસ્થાન સમાચાર / ડો.હિતેશ એન.વ્યાસ