મંડલા, ૩ ઓક્ટોબર (હિ.સ.): મધ્યપ્રદેશના માંડલા જિલ્લામાં પ્રખ્યાત કાન્હા ટાઇગર રિઝર્વના મુખ્ય વિસ્તારમાં જંગલ સફારી શરૂ થયાના બીજા દિવસે, બે અલગ અલગ સ્થળોએ ત્રણ વાઘના મોત થયા. તેમાં એક પુખ્ત વાઘ અને બે માદા બચ્ચાનો સમાવેશ થાય છે. ગુરુવારે સાંજે, મુક્કી રેન્જના માવાલામાં એક પુખ્ત વાઘનો મૃતદેહ મળી આવ્યો હતો, અને કાન્હા રેન્જના મુંદીદાદર બીટમાં લગભગ બે મહિનાના બે માદા બચ્ચાના મૃતદેહ મળી આવ્યા હતા.

રિઝર્વ મેનેજમેન્ટે હાલમાં આ ઘટનાઓને વાઘ વચ્ચેના સંઘર્ષને જવાબદાર ગણાવી છે અને તપાસનો દાવો કર્યો છે.

હકીકતમાં, વરસાદની ઋતુ દરમિયાન, રાજ્યના તમામ વાઘ અભયારણ્યોમાં પ્રજનન ઋતુ દરમિયાન ત્રણ મહિના માટે પ્રવાસીઓનો પ્રવેશ બંધ રહે છે. ૧ ઓક્ટોબરના રોજ તમામ વાઘ અભયારણ્યો પ્રવાસીઓ માટે ફરીથી ખોલવામાં આવ્યા હતા. આ પછી, તમામ વાઘ અભયારણ્યોમાં પ્રવાસીઓની અવરજવર ફરી શરૂ થઈ ગઈ છે. દરમિયાન, ૨ ઓક્ટોબરની સાંજ સુધીમાં ત્રણ વાઘના મૃત્યુ થયા હતા. મૃતકોમાં એક થી બે મહિનાની ઉંમરના બે માદા વાઘના બચ્ચા અને 10 વર્ષનો એક પુખ્ત નર વાઘનો સમાવેશ થાય છે.

વન અધિકારીઓનું કહેવું છે કે બચ્ચાઓ પર એક નર વાઘ દ્વારા હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો, જે કદાચ આ વિસ્તારમાં નવો પ્રવેશ્યો હશે. બચ્ચાઓના ગળા અને માથામાં ઊંડા ઈજાઓ થઈ હતી, જે વાઘ વચ્ચેના સંઘર્ષનો સંકેત આપે છે. 10 વર્ષના નર વાઘનું હાડકું તૂટવાથી મૃત્યુ થયું હતું. પોસ્ટમોર્ટમમાં જાણવા મળ્યું કે બચ્ચાઓ પ્રાદેશિક લડાઈનો ભોગ બન્યા હતા, જે નર વાઘ વચ્ચે સામાન્ય ઘટના છે. કાન્હા મેનેજમેન્ટે તાત્કાલિક રાષ્ટ્રીય આપત્તિ પ્રતિભાવ દળ (NTCA) ને જાણ કરી, અને અન્ય વન્યજીવોને નુકસાન ન થાય તે માટે તમામ મૃતદેહોને અગ્નિસંસ્કાર કરવામાં આવ્યા.

કાન્હા ટાઇગર રિઝર્વના ડિરેક્ટર સંજય શુક્લાએ શુક્રવારે જણાવ્યું હતું કે મૃત્યુ આંતર-જાતિ સંઘર્ષને કારણે થયા હોય તેવું લાગે છે. વાઘની ગીચ વસ્તી (અનામતમાં 100 થી વધુ વાઘ) માં પ્રાદેશિક વિવાદો સામાન્ય છે, પરંતુ ફોરેન્સિક તપાસ પૂર્ણ થયા પછી જ પુષ્ટિ શક્ય બનશે. ડોગ સ્ક્વોડ દ્વારા આસપાસના વિસ્તારમાં શોધખોળ કરવામાં આવી, પરંતુ કોઈ શંકાસ્પદ નિશાન મળ્યા નહીં. વન્યજીવન નિષ્ણાત ડૉ. હિમાંશુ કૌશિકે જણાવ્યું હતું કે કાન્હામાં વાઘની વસ્તી 100 થી વધુ છે, જે એક સારો સંકેત છે, પરંતુ તે સંઘર્ષ પણ વધારે છે. બચ્ચાઓના મૃત્યુ સૌથી દુ:ખદ છે, કારણ કે તેઓ ભાવિ પેઢીનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે.

રાષ્ટ્રીય આપત્તિ પ્રતિભાવ દળ (NTCA) એ દેખરેખ વધારવી જોઈએ.

એ નોંધનીય છે કે મધ્યપ્રદેશમાં કાન્હા વાઘ અભયારણ્ય 940 ચોરસ કિલોમીટરમાં ફેલાયેલું છે અને રાજ્યનું સૌથી મોટું રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન છે. તેમાં બારાસિંગ અને વાઘની વસ્તી છે, પરંતુ એક જ દિવસમાં ત્રણ વાઘના મૃત્યુએ મેનેજમેન્ટ માટે ચિંતા વધારી છે. દરમિયાન, ડોગ સ્ક્વોડ અને ફોરેન્સિક ટીમ પોસ્ટમોર્ટમ રિપોર્ટની રાહ જોઈ રહી છે.

હિન્દુસ્થાન સમાચાર/મુકેશ તોમર/રામાનુજ શર્મા

હિન્દુસ્થાન સમાચાર / હર્ષ શાહ