નવી દિલ્હી, 14 જાન્યુઆરી (હિ.સ.) ભારતીય આંકડાકીય સેવા (આઈએસએસ) ના 2024 બેચના પ્રોબેશનર્સના એક જૂથે, મંગળવારે રાષ્ટ્રપતિ ભવનમાં રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુ સાથે મુલાકાત કરી.

પ્રોબેશનરોને સંબોધતા રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે, આંકડાકીય સાધનો અને માત્રાત્મક તકનીકો નીતિગત નિર્ણયો માટે અનુભવપૂર્ણ આધાર પૂરો પાડીને અસરકારક શાસનમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. સરકારો આરોગ્ય, શિક્ષણ, વસ્તીનું કદ અને રોજગાર વગેરે અંગેના ડેટા એકત્રિત કરવા માટે રાષ્ટ્રીય આંકડાકીય પ્રણાલીઓ પર આધાર રાખે છે, જે નીતિ-નિર્માણનો આધાર બનાવે છે. આંકડાકીય વિશ્લેષણ એ શાસનમાં પારદર્શિતા અને જવાબદારી લાવવાનું એક સાધન છે. આંકડા માત્ર કાર્યક્ષમ શાસનનો આધારસ્તંભ નથી પણ સામાજિક-આર્થિક વિકાસનું સાધન પણ છે.

તેમણે કહ્યું કે, સરકારને નીતિઓ ઘડવા, અમલમાં મૂકવા અને દેખરેખ રાખવા તેમજ નીતિ સમીક્ષા અને અસર મૂલ્યાંકન માટે ડેટાની જરૂર છે.

સરકારી યોજનાઓ અને કાર્યક્રમોને ઉદ્દેશ્યથી સમજવા અને તેનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે નાગરિકોને ડેટાની જરૂર હોય છે. આઈએસએસ અધિકારીઓના કાર્ય માટે આંકડાકીય પદ્ધતિઓમાં ઉચ્ચ કુશળતાની જરૂર હોય છે, જેનો ઉપયોગ તેઓ દેશની ડેટા અને માહિતી જરૂરિયાતોને ઉકેલવા માટે કરશે. તેમણે આઈએસએસ અધિકારીઓને ડેટા એકત્રિત કરતી વખતે સામાન્ય લોકો, ખાસ કરીને ગરીબો અને વંચિતોની જરૂરિયાતો પ્રત્યે સંવેદનશીલ રહેવા વિનંતી કરી. તેમણે ઉમેર્યું કે તેઓ જે પણ ડેટા એકત્રિત કરશે તેનું પ્રક્રિયા, વિશ્લેષણ અને આખરે લોકોની જરૂરિયાતો પૂરી કરવા અને તેમના સપના પૂરા કરવામાં મદદ કરવા માટે ઉપયોગ કરવામાં આવશે.

રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે, જેમ જેમ ભારત સમાવિષ્ટ અને ટકાઉ વિકાસ તરફ આગળ વધી રહ્યું છે, તેમ તેમ આંકડાકીય સંશોધન પર્યાવરણીય અસરો અને આબોહવા પરિવર્તન પર દેખરેખ રાખવામાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવશે. ઊર્જા વપરાશ અને કાર્બન ઉત્સર્જન સંબંધિત સૂચકાંકોને ટ્રેક કરવા માટે આઈએસએસ અધિકારીઓ દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા સંશોધનથી ભારત ટકાઉ વિકાસ અને પર્યાવરણીય સંરક્ષણ માટે ડેટા-આધારિત વ્યૂહરચના બનાવી શકે છે. આ વ્યૂહરચનાઓ ભારતને સંયુક્ત રાષ્ટ્રના ટકાઉ વિકાસ લક્ષ્યો (એસડીજી) ને પૂર્ણ કરવામાં વધુ મદદ કરશે.

હિન્દુસ્થાન સમાચાર / સુશીલ કુમાર / રામાનુજ શર્મા

હિન્દુસ્થાન સમાચાર / માધવી વ્યાસ