અમરેલી, 10 ઓગસ્ટ (હિ.સ.) વિશ્વનું એકમાત્ર સિંહ મંદિર અમરેલી જિલ્લાના રાજુલા તાલુકામાં આવેલું છે, જે અનોખી પરંપરા અને માનવ-વન્યજીવનના સહઅસ્તિત્વનું જીવંત ઉદાહરણ છે. આપણે ભગવાનના અનેક મંદિરો જોયા છે જ્યાં દેવી-દેવતાઓની પ્રતિમાઓની પૂજા કરવામાં આવે છે, પરંતુ આ મંદિર પોતાની વિશિષ્ટતા માટે જાણીતું છે – અહીં સિંહણને દેવતાસમાન માનવામાં આવે છે અને તેની પૂજા-અર્ચના કરવામાં આવે છે.

રાજુલા તાલુકાના એક વિસ્તારમાં આવેલ આ સિંહ મંદિર સ્થાનિક લોકોની શ્રદ્ધા અને પ્રેમનું પ્રતિબિંબ છે. ગામજનો માનતા હોય છે કે સિંહ અને સિંહણ આ ભૂમિના રક્ષક છે અને તેમના આશીર્વાદથી ગામમાં સુખ-શાંતિ અને સમૃદ્ધિ રહે છે. અહીં ગામના લોકો સિંહણની પ્રતિમા અથવા સ્મારક સમક્ષ દીવો પ્રગટાવી, ફૂલો અર્પણ કરી અને પ્રાર્થના કરે છે. ખાસ દિવસોમાં ગામવાસીઓ એકત્રિત થઈને સામૂહિક રીતે પૂજા કરે છે અને સિંહ-સિંહણ પ્રત્યે પોતાની કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરે છે.

આ મંદિર માત્ર ધાર્મિક સ્થળ જ નહીં પરંતુ પર્યાવરણ અને વન્યજીવન પ્રત્યેની સ્થાનિક લોકોની સંવેદનશીલતા અને જવાબદારીનું પ્રતિક છે. અહીં લોકો સિંહોને કોઈ ખતરો ન થાય તે માટે જાગૃત રહે છે અને તેમની સુરક્ષા માટે તંત્રને સહકાર આપે છે. સિંહને જંગલના રાજા તરીકે માનવાની સાથે તેને પોતાના સમાજના એક અંગ તરીકે સ્વીકારવાની ભાવના અહીં જોવા મળે છે.

વિશ્વ સિંહ દિવસ જેવા પ્રસંગોએ આ મંદિરનું મહત્વ વધુ ઉજાગર થાય છે, કારણ કે એશિયાટિક સિંહોની સંખ્યા જાળવવામાં ગુજરાતનો અને ખાસ કરીને અમરેલી જિલ્લાના લોકોએ વિશેષ યોગદાન આપ્યું છે. રાજુલાનું આ સિંહ મંદિર અનોખી ધાર્મિક માન્યતા અને કુદરતી વારસાની સંયુક્ત ઓળખ બની ગયું છે, જે વિશ્વમાં અન્યત્ર જોવા મળતું નથી.

હિન્દુસ્થાન સમાચાર / Gondaliya Abhishek Nandrambhai