નવી દિલ્હી, 17 ડિસેમ્બર (હિ.સ.): કેન્દ્ર સરકારે ભારતમાં અશ્લીલ સામગ્રી પ્રસારિત કરવા માટે, 43 ઓવર-ધ-ટોપ (ઑટીટી) પ્લેટફોર્મ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. માહિતી અને પ્રસારણ રાજ્ય મંત્રી ડૉ. એલ. મુરુગને બુધવારે લોકસભામાં એક લેખિત જવાબમાં આ માહિતી આપી.

મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, ડિજિટલ પ્લેટફોર્મ પર ગેરકાયદેસર, અશ્લીલ અને વાંધાજનક સામગ્રીના પ્રસારણને રોકવા માટે માહિતી ટેકનોલોજી અધિનિયમ, 2000 અને માહિતી ટેકનોલોજી (મધ્યસ્થી માર્ગદર્શિકા અને ડિજિટલ મીડિયા એથિક્સ કોડ) નિયમો, 2021 હેઠળ એક કડક કાનૂની માળખું અસ્તિત્વમાં છે. આ નિયમો ઑટીટી પ્લેટફોર્મને કાયદા દ્વારા પ્રતિબંધિત કોઈપણ સામગ્રીનું પ્રસારણ ન કરવાની ફરજ પાડે છે.

ડૉ. મુરુગને જણાવ્યું હતું કે, આઈટી નિયમો, 2021 ના ​​ભાગ III માં ડિજિટલ સમાચાર પ્રકાશકો અને ઑનલાઇન ક્યુરેટેડ સામગ્રી (ઑટીટી) માટે આચારસંહિતા પ્રદાન કરવામાં આવી છે. તેમાં વય-આધારિત વર્ગીકરણ, ત્રણ-સ્તરીય ફરિયાદ નિવારણ પદ્ધતિ અને ગેરકાયદેસર સામગ્રી દૂર કરવા માટે સમય મર્યાદા શામેલ છે. આ નિયમોના ઉલ્લંઘનથી આઈટી કાયદાની કલમ 79 હેઠળ મધ્યસ્થીઓને આપવામાં આવેલી મુક્તિ પણ સમાપ્ત થઈ શકે છે.

બીજા પ્રશ્નના જવાબમાં, મંત્રીએ જણાવ્યું કે, સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ફિલ્મ સર્ટિફિકેશન (સીબીએફસી) એ સિનેમેટોગ્રાફ એક્ટ, 1952 હેઠળ સ્થાપિત એક વૈધાનિક સંસ્થા છે, જે ફિલ્મોને પ્રમાણિત કરે છે, અને હાલમાં ઑટીટી સામગ્રીને તેના કાર્યક્ષેત્ર હેઠળ લાવવાનો કોઈ પ્રસ્તાવ નથી. ઑટીટી સામગ્રી આઈટી નિયમો, 2021 હેઠળ નિયંત્રિત થાય છે.

સરકારે જણાવ્યું કે, ભારતીય દંડ સંહિતા, 2023 ની જોગવાઈઓ ઓનલાઈન પોર્નોગ્રાફી, ખોટી માહિતી અને સાયબર ગુનાઓ સામે કાર્યવાહીને વધુ મજબૂત બનાવે છે. ઑટીટી ક્ષેત્ર ભારતીય સર્જનાત્મકતા અને સાંસ્કૃતિક વારસાને વૈશ્વિક પ્લેટફોર્મ પૂરું પાડવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી રહ્યું છે, દેશમાં ચૂકવણી કરતા ઑટીટી વપરાશકર્તાઓની સંખ્યા 95 થી 118 મિલિયનની વચ્ચે હોવાનો અંદાજ છે.

હિન્દુસ્થાન સમાચાર / સુશીલ કુમાર / પવન કુમાર

હિન્દુસ્થાન સમાચાર / માધવી વ્યાસ