નવી દિલ્હી, 11 માર્ચ (હિ.સ.). ગૃહ રાજ્યમંત્રી નિત્યાનંદ રાયે, મંગળવારે લોકસભામાં ઇમિગ્રેશન અને વિદેશીઓ બિલ-2025 વિચારણા માટે રજૂ કર્યું. આ બિલનો ઉદ્દેશ્ય દેશમાં ઇમિગ્રેશન કાયદાઓને ફરીથી વ્યાખ્યાયિત કરવાનો છે. એકવાર આ બિલ કાયદો બની જાય, પછી તે વિદેશીઓ અને ઇમિગ્રેશન સંબંધિત બાબતો સાથે સંકળાયેલા ચાર હાલના કાયદાઓનું સ્થાન લેશે - ફોરેનર્સ એક્ટ, 1946, ઇમિગ્રેશન (કેરિયર્સ લાયબિલિટી) એક્ટ, 2000, પાસપોર્ટ (ભારતમાં પ્રવેશ) એક્ટ, 1920 અને રજિસ્ટ્રેશન ઓફ ફોરેનર્સ એક્ટ, 1939.

આ બિલનો ઉદ્દેશ્ય કેન્દ્ર સરકારને ભારતમાં પ્રવેશતા અને ત્યાંથી જતા વ્યક્તિઓ માટે પાસપોર્ટ અથવા અન્ય મુસાફરી દસ્તાવેજોની જરૂરિયાત અને વિદેશી દેશોને લગતી બાબતોને નિયંત્રિત કરવા માટે ચોક્કસ સત્તાઓ આપવાનો છે.

ગૃહમાં વિચારણા માટે બિલ રજૂ કરવાનો કોંગ્રેસના સભ્ય મનીષ તિવારી અને તૃણમૂલ કોંગ્રેસના સભ્ય સૌગત રોયે વિરોધ કર્યો. તિવારીએ કહ્યું કે, આ બિલ બંધારણમાં આપવામાં આવેલા મૂળભૂત અધિકારો સાથે સંબંધિત અનેક કલમોનું ઉલ્લંઘન કરે છે. તેમણે માંગ કરી કે સરકારે બિલ પાછું ખેંચવું જોઈએ અથવા તેને સંયુક્ત સમિતિને મોકલવું જોઈએ.

તિવારીએ જણાવ્યું હતું કે, આ બિલ ઇમિગ્રેશન અધિકારીઓને કોઈપણ વિદેશી અથવા ભારતીય મૂળના વ્યક્તિને ભારતમાં પ્રવેશતા અટકાવવાની સત્તા આપે છે, જેની સામે અપીલ કરી શકાતી નથી. જ્યારે સૌગત રોયે ગૃહમંત્રી અમિત શાહની ગેરહાજરી પર પ્રશ્નો ઉઠાવ્યા, ત્યારે તેમણે કહ્યું કે બિલ આરોગ્ય સુવિધાઓ પૂરી પાડતી સંસ્થાઓ માટે તેમની સંસ્થાઓમાં વિદેશીઓના આગમન સંબંધિત માહિતી પૂરી પાડવાનું ફરજિયાત બનાવે છે.

બિલ રજૂ કરવા સામે સંક્ષિપ્ત ચર્ચાનો જવાબ આપતા, ગૃહ રાજ્યમંત્રી નિત્યાનંદ રાયે જણાવ્યું હતું કે, તે કેન્દ્રીય અનુસૂચિમાં હોવાથી, સંસદને આવા બિલ રજૂ કરવાનો સંપૂર્ણ અધિકાર છે. સુરક્ષા હેઠળ પણ આ બિલ જરૂરી છે. દુનિયામાં ક્યાંય પણ વિદેશીઓના પ્રવેશના ઇનકાર સામે અપીલ કરવાની જોગવાઈ નથી. ઇમિગ્રેશન અધિકારી આ અંગે નિર્ણય લે છે.

તેમણે કહ્યું કે, આજે મોટી સંખ્યામાં પ્રવાસીઓ ભારતમાં આવી રહ્યા છે. ભારતની સાર્વભૌમત્વ અને શાંતિ સરકારની સર્વોચ્ચ પ્રાથમિકતા છે. આ બિલ કોઈને રોકવા માટે લાવવામાં આવી રહ્યું નથી પરંતુ સરકાર ઇચ્છે છે કે દેશની જોગવાઈઓનું પાલન થાય. સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત મુદ્દા પર તેમણે કહ્યું કે, હાલમાં પણ એક આદેશ હેઠળ, સ્વાસ્થ્ય સંભાળ સંસ્થાઓ માટે વિદેશીઓ વિશે માહિતી આપવી ફરજિયાત છે. હવે સરકાર તેને બિલનો ભાગ બનાવવા જઈ રહી છે.

નિત્યાનંદ રાયે કહ્યું કે, આ બિલ ચાર કાયદાઓનું સ્થાન લેશે. આમાંથી ત્રણ બંધારણના નિર્માણ પહેલાના છે. આ બીજા વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન બનાવવામાં આવ્યા હતા. આ કાયદાઓમાં ઘણી જોગવાઈઓ એકબીજા સાથે સામ્યતા ધરાવે છે. ઉપરાંત, સરકારનો ઉદ્દેશ્ય વિષયો સંબંધિત અસ્પષ્ટતા દૂર કરવાનો અને વર્તમાનને અનુરૂપ પ્રક્રિયા તૈયાર કરવાનો છે.

હિન્દુસ્થાન સમાચાર / અનૂપ શર્મા / પવન કુમાર

હિન્દુસ્થાન સમાચાર / ડો.હિતેશ એન.વ્યાસ