- મુખ્યમંત્રીએ કહ્યું કે દોષિતોને છોડવામાં આવશે નહીં, તપાસ ટીમની રચના

- તમિલનાડુ સરકારે કોલ્ડ્રિફ સીરપમાં કિડનીને નુકસાન પહોંચાડતું ઝેરી પદાર્થ શોધી કાઢ્યું

ભોપાલ, 4 ઓક્ટોબર (હિ.સ): મધ્યપ્રદેશના છિંદવાડા જિલ્લામાં બાળકો માટે મૃત્યુનું કારણ બનેલ કફ સીરપ, જે બીમારી મટાડે છે. પરાશિયા બ્લોકમાં નવ બાળકોના મૃત્યુ બાદ, મધ્યપ્રદેશમાં કોલ્ડ્રિફ કફ સીરપના વેચાણ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે. મુખ્યમંત્રી મોહન યાદવે પોતે સોશિયલ મીડિયા પર એક નિવેદન બહાર પાડ્યું.

મુખ્યમંત્રી ડૉ. યાદવે શનિવારે સોશિયલ મીડિયા પર જણાવ્યું હતું કે કોલ્ડ્રિફ સીરપથી છિંદવાડામાં બાળકોના મૃત્યુ અત્યંત દુઃખદ છે. સમગ્ર મધ્યપ્રદેશમાં આ સીરપના વેચાણ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે. સીરપ બનાવતી કંપનીના અન્ય ઉત્પાદનોના વેચાણ પર પણ પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવી રહ્યો છે.

તેમણે જણાવ્યું હતું કે સીરપ બનાવતી ફેક્ટરી કાંચીપુરમમાં આવેલી છે, તેથી ઘટનાની જાણ થયા પછી, રાજ્ય સરકારે તમિલનાડુ સરકારને તપાસ કરવા કહ્યું. તપાસ રિપોર્ટ આજે સવારે મળ્યો. રિપોર્ટના આધારે કડક કાર્યવાહી કરવામાં આવી છે. બાળકોના દુઃખદ મૃત્યુ બાદ, સ્થાનિક સ્તરે કાર્યવાહી ચાલુ છે. આ મામલાની તપાસ માટે રાજ્ય સ્તરે પણ એક ટીમ બનાવવામાં આવી છે. દોષિતોને કોઈપણ કિંમતે છોડવામાં આવશે નહીં.

ઉલ્લેખનીય છે કે છેલ્લા 20 દિવસમાં મધ્યપ્રદેશના છિંદવાડા જિલ્લાના પારસિયા બ્લોકમાં કોલ્ડ્રિફ કફ સિરપ પીધા પછી કિડની ફેલ થવાથી નવ બાળકોના મોત થયા છે. આમાંથી મોટાભાગના બાળકો નાગપુરની ખાનગી હોસ્પિટલોમાં મૃત્યુ પામ્યા છે. ઘણા બાળકો હજુ પણ હોસ્પિટલમાં પોતાના જીવન માટે લડી રહ્યા છે.

છિંદવાડા મેડિકલ કોલેજના એસોસિયેટ પ્રોફેસર ડૉ. પવન નંદુરકરે જણાવ્યું હતું કે અત્યાર સુધીમાં મૃત્યુ પામેલા નવ બાળકોમાં દિવ્યાંશ ચંદ્રવંશી (7 વર્ષ), અદનાન ખાન (5 વર્ષ), હેતાંશ સોની (5 વર્ષ), ઉસૈદ (4), શ્રેયા યાદવ (18 મહિના), વિકાસ યાદવ (4 વર્ષ), યોગિતા વિશ્વકર્મા (5 વર્ષ), સંધ્યા ભોસોમ (1.25 વર્ષ) અને ચંચલેશ યાદવનો સમાવેશ થાય છે.

છેલ્લા ચાર દિવસમાં બે બાળકોના મોત થયા છે. ૧૭ સપ્ટેમ્બરના રોજ દોઢ વર્ષની સંધ્યા ભોસોમ બીમાર પડી હતી. ૧૮ સપ્ટેમ્બરના રોજ તેને પારસિયાની એક ખાનગી હોસ્પિટલમાં લાવવામાં આવી હતી. ત્યારબાદ તેની સરકારી હોસ્પિટલમાં સારવાર કરવામાં આવી હતી. ત્યારબાદ ૨૬ સપ્ટેમ્બરના રોજ તેને પારસિયાની ખાનગી હોસ્પિટલમાં પાછી દાખલ કરવામાં આવી હતી. બાદમાં તેને સીએચસી પારસિયાથી છિંદવાડા રિફર કરવામાં આવી હતી. છિંદવાડા જિલ્લા હોસ્પિટલમાંથી, સંધ્યાને ૨૮ સપ્ટેમ્બરના રોજ નાગપુર મેડિકલ કોલેજ રિફર કરવામાં આવી હતી. ૧ ઓક્ટોબરના રોજ નાગપુરમાં તેનું મૃત્યુ થયું હતું. સંધ્યા ઉપરાંત, ગાયગોહનના ચંચલેશ યાદવનું પણ નાગપુરમાં સારવાર દરમિયાન મૃત્યુ થયું હતું.

વિસ્તારના એસડીએમ શુભમ યાદવે જણાવ્યું હતું કે છ બાળકોને કફ સિરપનો ઉપયોગ કરવાનો ઇતિહાસ રહ્યો છે, અને મૃત્યુ માટે ડાયથિલિન ગ્લાયકોલ નામનું રસાયણ જવાબદાર હોવાનું માનવામાં આવે છે. આમાંથી પાંચ બાળકોને કોલ્ડ્રિફનો ઇતિહાસ હતો અને એકને નેક્સ્ટ્રોસ ડીએસ હતો. હાલમાં, બંને સિરપ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે સમગ્ર વિસ્તારમાં ૧,૪૨૦ બાળકોનું મેપિંગ કરવામાં આવ્યું છે. આ બાળકોને વાયરલ ચેપ લાગ્યો હતો. બધા પર નજર રાખવામાં આવી રહી છે. પારસિયામાં પણ માર્ગદર્શિકા જારી કરવામાં આવી છે. ખાનગી હોસ્પિટલોને વાયરલ કેસોની સારવાર ન કરવા અને સરકારી હોસ્પિટલને સીધી જાણ કરવા સૂચના આપવામાં આવી છે. સરકાર દ્વારા સ્થાપિત સિસ્ટમ હેઠળ બાળકની સારવાર કરવામાં આવશે. તેમણે એમ પણ જણાવ્યું હતું કે પાણીનું પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું છે અને બધા નમૂના સામાન્ય છે.

હકીકતમાં, છિંદવાડા જિલ્લામાં નવ બાળકોના મૃત્યુ માટે જવાબદાર કફ સિરપમાં ઝેરી રસાયણો ભેળસેળ હોવાનું જાણવા મળ્યું છે. તમિલનાડુ સરકારે પણ શુક્રવારે આ વાતની પુષ્ટિ કરી હતી. શ્રીસન કંપનીના કાંચીપુરમ યુનિટમાં તમિલનાડુ સરકારના ડ્રગ વિભાગના અધિકારીઓ દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલી તપાસમાં બહાર આવ્યું છે કે કોલ્ડરિફ કફ સિરપમાં 48.6 ટકા ડાયથિલિન ગ્લાયકોલ, એક ઝેરી રસાયણ ભેળસેળ કરવામાં આવ્યું હતું.

આ પછી, તમિલનાડુ સરકારે કોલ્ડરિફ કફ સિરપના ઉત્પાદન અને વેચાણ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. તમિલનાડુ સરકારના એક સત્તાવાર નિવેદનમાં જણાવાયું છે કે બાળકોના મૃત્યુ માટે જવાબદાર હોવાની શંકાસ્પદ કોલ્ડરિફ કફ સિરપના બેચ નંબર SR-13 માં દૂષિત રસાયણો હતા. તમિલનાડુ ડ્રગ વિભાગે આ બેચના નમૂના પરીક્ષણ માટે મોકલ્યા હતા, અને રિપોર્ટ 24 કલાકની અંદર પ્રાપ્ત થયો હતો. આ પછી, સરકારે આ નિર્ણય લીધો હતો.

તપાસમાં શું મળ્યું?

કાંચીપુરમ જિલ્લાના સુંગુવરચત્રમ સ્થિત શ્રીસન ફાર્માસ્યુટિકલ્સ યુનિટમાંથી કોલ્ડ્રિફ સીરપ (બેચ નંબર SR-13) જપ્ત કરવામાં આવ્યું હતું. તપાસમાં બહાર આવ્યું છે કે નોન-ફાર્માકોપીયા-ગ્રેડ પ્રોપીલીન ગ્લાયકોલનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો, જે કદાચ ડાયઇથિલિન ગ્લાયકોલ અને ઇથિલિન ગ્લાયકોલથી દૂષિત હતો. બંને રસાયણો ઝેરી પદાર્થો છે જે કિડનીને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.

ચેન્નાઈમાં સરકારી દવા પરીક્ષણ પ્રયોગશાળામાં નમૂનાઓ મોકલ્યા પછી, 24 કલાકની અંદર રિપોર્ટ પરત કરવામાં આવ્યો હતો.

તમિલનાડુ સરકારે રિપોર્ટમાં એમ પણ જણાવ્યું હતું કે મધ્યપ્રદેશ સરકારના ડ્રગ કંટ્રોલ ઓથોરિટીએ 1 ઓક્ટોબરના રોજ બપોરે 3:37 વાગ્યે કોલ્ડ્રિફ કફ સીરપ અંગે રિપોર્ટ મોકલ્યો હતો. 1 અને 2 ઓક્ટોબર તમિલનાડુમાં જાહેર રજા હોવા છતાં, તેઓએ 27 મિનિટની અંદર કાર્યવાહી કરી અને તપાસનો આદેશ આપ્યો. તમિલનાડુ સરકારના ડ્રગ કંટ્રોલના ડેપ્યુટી ડિરેક્ટર એસ. ગુરુભારતીએ વરિષ્ઠ દવા નિરીક્ષકોની બનેલી તપાસ ટીમની રચના કરી. આ ટીમ તે જ દિવસે ફેક્ટરીમાં પહોંચી. તપાસ ટીમે બીજા દિવસે, 2 ઓક્ટોબરે ફેક્ટરીની મુલાકાત પણ લીધી. તપાસ ટીમને ફેક્ટરીમાં અસંખ્ય પ્રોટોકોલ ઉલ્લંઘનો મળ્યા.

હિન્દુસ્થાન સમાચાર/મુકેશ તોમર/રામાનુજ શર્મા

હિન્દુસ્થાન સમાચાર / હર્ષ શાહ