અમરેલી, 16 સપ્ટેમ્બર (હિ.સ.): અમરેલી જિલ્લો કુદરતી સૌંદર્ય, પરંપરા અને રહસ્યમય કથાઓ માટે જાણીતો છે. અહીં અનેક ગામો અને પ્રાકૃતિક ચમત્કારો છે, પરંતુ તેમાં એક ખાસ છે – રહસ્યમય કુવો. આ કુવો વિશેની કથા અને હકીકતો સાંભળનારને અચંબામાં મૂકી દે તેવી છે.

દેવશીભાઈ રબારી, જેમની પાસે આશરે 20 વીઘા જમીન છે, તેમણે જણાવ્યું કે આ જમીનમાં જ આ અનોખો કુવો આવેલો છે. કુદરતી મહેર તરીકે ઓળખાતા આ કુવાના કદની વાત કરીએ તો તે લગભગ 80 ફૂટ ઊંડો અને 25 ફૂટ પહોળો છે. વર્ષો પહેલા અહીં માત્ર નાનો વિરડો, એક ખાડો હતો, પરંતુ સમય જતાં તેને સરખો અને મજબૂત બનાવવામાં આવ્યો છે. આજે તે વિસ્તારના લોકો માટે જીવદાતા બની ગયો છે.

આ કુવાની વિશેષતા એ છે કે ડિસેમ્બર મહિના સુધી આમાંથી સતત પાણી બહાર નીકળે છે. આટલો ઊંડો કુવો હોવા છતાં પાણી કદી અટકતું નથી, જાણે કોઈ નદીની જેમ વહેતું રહે. આજુબાજુમાં આશરે 40 જેટલા કુવા આવેલા છે, પરંતુ ગરમી કે ઉનાળાની ઋતુમાં એ બધા સુકાઈ જાય છે. પરંતુ આ રહસ્યમય કુવો કદી ખાલી નથી થતો. ખેડૂતો અને ગામના લોકો માટે આ પાણી જીવનરક્ષક સાબિત થાય છે. જ્યારે અન્યત્ર પાણી ખૂટી જાય છે, ત્યારે ગામજનો આ કુવા પર આધાર રાખે છે.

કુદરતી ચમત્કાર એટલો જ નહિ, પણ આ કુવાની બીજી રહસ્યમય બાબત એ છે કે ડિસેમ્બર પછી તેનો સ્વભાવ બદલાઈ જાય છે. ડિસેમ્બર મહિના પછી કુવા અંદર પાણી ભરાવા લાગે છે, જાણે કે કુદરતનું પોતાનું સંતુલન ચાલે છે. પાણીની આવક સતત રહે છે છતાં કુવામાં એક પણ બોર કરાયો નથી. આજુબાજુના વિસ્તારના લોકો આ કુવા પર જળ માટે આધાર રાખે છે અને તેનો પૂરેપૂરો લાભ મેળવે છે.

ખાસ વાત એ છે કે વાડી વિસ્તારના મુખ્ય માર્ગ પર એક અવેડો બનાવવામાં આવ્યો છે, જ્યાં આ કુવાના પાણી નાખવામાં આવે છે. જેથી ગામના લોકો, પશુઓ અને પ્રવાસીઓ સૌને પાણી ઉપલબ્ધ થાય છે. આ કુવો માત્ર પાણીનો સ્રોત નથી, પરંતુ માનવી અને પ્રકૃતિના સહઅસ્તિત્વનું જીવંત ઉદાહરણ છે.

આ કુવો ગામના લોકો માટે આશીર્વાદ સમાન છે. તેનો રહસ્ય એ છે કે અન્ય કુવો ખાલી થઈ જાય ત્યારે પણ આ કદી સૂકો નથી થતો. વૈજ્ઞાનિકો માટે તે અભ્યાસનો વિષય બની શકે, પરંતુ ગામના લોકો તેને કુદરતની દેવીય ભેટ માનતા આવ્યા છે. કુદરતના આ અદભુત ચમત્કારને કારણે ગામના લોકો પાણીની કમીનો સામનો કરવો પડતો નથી.

આ રીતે અમરેલી જિલ્લાના આ રહસ્યમય કુવો પ્રકૃતિની અદ્ભુત શક્તિનું પ્રતિક છે. તે પાણીના અભાવ સામે સંઘર્ષ કરનારા ખેડૂતો અને ગ્રામજનો માટે જીવનરક્ષક બનીને ઉભો રહ્યો છે. આ કુવો માત્ર એક પાણીનો સ્રોત નથી, પરંતુ માનવી અને પ્રકૃતિ વચ્ચેની અખૂટ કડી છે, જે આજ સુધી અનોખા રૂપે ટકી રહી છે.

---------------

હિન્દુસ્થાન સમાચાર / Gondaliya Abhishek Nandrambhai