- દક્ષિણ ભારતમાં હિન્દીની સેવા માટે શિક્ષાવિદ પ્રભાશંકર પ્રેમી સન્માનિત

બેંગલુરુ, નવી દિલ્હી, 28 ડિસેમ્બર (હિ.સ.) દક્ષિણ ભારતની પ્રસિદ્ધ સાહિત્યિક સંસ્થા ‘શબ્દ’ દ્વારા રવિવારે ઝારખંડની કવયિત્રી જસિન્તા કેરકેટ્ટાને એક લાખ રૂપિયાનું પ્રતિષ્ઠિત ‘અજ્ઞેય શબ્દ સર્જન સન્માન’ પ્રદાન કરવામાં આવ્યું. આ સન્માન બેંગલુરુમાં યોજાયેલા સંસ્થાના 28મા વાર્ષિકોત્સવ-સહ-પુરસ્કાર અર્પણ સમારોહમાં અપાયું. આ અવસરે દક્ષિણ ભારતમાં હિન્દીની સેવા બદલ 25 હજાર રૂપિયાનું ‘દક્ષિણ ભારત શબ્દ હિન્દી સેવી સન્માન’ પ્રસિદ્ધ શિક્ષાવિદ તથા બેંગલુરુ યુનિવર્સિટીના હિન્દી વિભાગના નિવૃત્ત પ્રોફેસર ટી.જી. પ્રભાશંકર પ્રેમીને આપવામાં આવ્યું. સન્માનરૂપે નકદ રકમ સાથે અંગવસ્ત્ર, સ્મૃતિચિહ્ન, પ્રશસ્તિ ફલક અને શ્રીફળ પણ અર્પણ કરવામાં આવ્યા.

‘અજ્ઞેય શબ્દ સર્જન સન્માન’ સ્વીકારતાં ઝારખંડની કવયિત્રી જસિન્તા કેરકેટ્ટાએ જણાવ્યું કે, સર્જકમાં, ખાસ કરીને સ્ત્રી સર્જકમાં, પોતાના લોકની સમજ, અસ્મિતાનો બોધ અને ગૌરવની ભાવના હોવી અત્યંત આવશ્યક છે. શબ્દ સંસ્થાએ પોતાનું પ્રતિષ્ઠિત ‘અજ્ઞેય શબ્દ સર્જન સન્માન’ આપી આદિવાસી અસ્મિતા અને હાશિયાની કવિતાને સન્માનિત કરી છે.

શિક્ષાવિદ ડૉ. ટી.જી. પ્રભાશંકર પ્રેમીએ ‘દક્ષિણ ભારત શબ્દ હિન્દી સેવી સન્માન’ સ્વીકારતાં જણાવ્યું કે, સંસ્કૃતિઓના ટકરાવના આજના સમયમાં પ્રેમ અને પરસ્પરતાનો વિકાસ કરવો નવો નાગરિક ધર્મ બની ગયો છે. ભાષામાં સંસ્કૃતિ બોલે છે અને સંરક્ષિત રહે છે; તેથી દરેક વક્તા સમાજ પોતાની ભાષા પ્રત્યે સંવેદનશીલ હોય છે. તેમ છતાં ધ્યાનમાં રાખવું જોઈએ કે ભારતની બહુભાષિકતા વિવિધતામાં એકતાને બળ આપે છે.

સમારોહમાં મુખ્ય અતિથિ તરીકે ઉપસ્થિત પ્રખ્યાત વિચારક અને યુનેસ્કોમાં ભારતના પૂર્વ સાંસ્કૃતિક દૂત ચિરંજીવ સિંહે જણાવ્યું કે, સાહિત્ય જીવનનું પ્રકાશ છે અને કવિતા માનવ સભ્યતાની ઉત્કર્ષ ગાથા છે. સાચું સાહિત્ય તે છે જેમાં જીવન ધબકે છે. આપણી શ્રેષ્ઠ અભિવ્યક્તિ કવિતામાં સંગ્રહિત મળે છે; તેથી જીવંત રાષ્ટ્રો પોતાના કવિના પ્રશંસક હોય છે.

કાર્યક્રમની શરૂઆતમાં સંસ્થાના અધ્યક્ષ ડૉ. શ્રીનારાયણ સમીરે સ્વાગત સંબોધનમાં કહ્યું કે, શબ્દના પુરસ્કારોનું ધ્યેય સાહિત્ય અને સાહિત્યકારને સમાજના વિચાર-કેન્દ્રમાં લાવવું અને તેમને સમાદૃત કરવાનું છે. દક્ષિણનો આ પ્રયાસ જો ઉત્તરમાં નવીનતાને સશક્ત બનાવવામાં સફળ થાય, તો ભારત ભાવને મજબૂત બનાવવાનો આપણો પ્રયાસ સફળ ગણાશે.

‘અજ્ઞેય શબ્દ સર્જન સન્માન’ સમાજસેવી અને અજ્ઞેય સાહિત્યના મર્મજ્ઞ બાબુલાલ ગુપ્તાના ફાઉન્ડેશનના સહયોગથી તથા ‘દક્ષિણ ભારત શબ્દ હિન્દી સેવી સન્માન’ બેંગલુરુ અને ચેન્નાઈથી પ્રકાશિત હિન્દી દૈનિક ‘દક્ષિણ ભારત રાષ્ટ્રમત’ના સહયોગથી આપવામાં આવે છે. આ અવસરે શબ્દના સભ્ય યુવા કવિ દીપક સોપોરીના કાવ્યસંગ્રહ ‘પેઢીઓની પીડા’નું લોકાર્પણ પણ કરવામાં આવ્યું. કાર્યક્રમનું સંચાલન શબ્દની સચિવ ડૉ. ઉષારાણી રાવે કર્યું અને આભારવિદિ કાર્યક્રમ સંયોજક શ્રીકાંત શર્માએ વ્યક્ત કરી.

સમારોહના બીજા સત્રમાં યોજાયેલા કવિ સંમેલનની અધ્યક્ષતા ગીતકાર આનંદમોહન ઝાએ કરી અને સંચાલન ગઝલગો વિદ્યાકૃષ્ણાએ કર્યું. શબ્દના કવિઓના કાવ્યપાઠનો શ્રોતાઓએ પણ ભરપૂર આનંદ લીધો.

હિન્દુસ્થાન સમાચાર / વિરેન્‍દ્ર સિંહ / પવન કુમાર

હિન્દુસ્થાન સમાચાર / અભિષેક બારડ