- આ મહાકાવ્ય ધાર્મિક પુસ્તકમાંથી મહત્વપૂર્ણ ઘટનાઓ દર્શાવવા માટે વિવિધ રાજ્યોના વિવિધ કલા સ્વરૂપોનો ઉપયોગ કર્યો, જેણે પેઢીઓને પ્રબુદ્ધ બનાવી છે

વડોદરા/અમદાવાદ,05 ફેબ્રુઆરી (હિ.સ.) વડોદરાની સયાજીરાવ યુનિવર્સિટી ઓફ બરોડા, મહારાજા, ફેમિલી એન્ડ કોમ્યુનિટી રિસોર્સ મેનેજમેન્ટ વિભાગમાં વરિષ્ઠ M.Sc. વિદ્યાર્થી આકાશ શર્મા, રામાયણની વાર્તા દર્શાવતા 25 ભારતીય લોક ચિત્રો પ્રદર્શિત કરે છે. ડૉ. સરજૂ પટેલના માર્ગદર્શન હેઠળ, તેમણે વિવિધ રાજ્યોના વિવિધ કલા સ્વરૂપોનો ઉપયોગ આ મહાકાવ્ય ધાર્મિક પુસ્તકમાંથી મહત્વપૂર્ણ ઘટનાઓ દર્શાવવા માટે કર્યો, જેણે પેઢીઓને પ્રબુદ્ધ કરી છે. તે વિદ્યાર્થીઓના જ્ઞાનમાં વધારો કરવા માટે પસંદ કરેલા ભારતીય લોક ચિત્રો પર શૈક્ષણિક મોડ્યુલના વિકાસ પર M.Sc. નિબંધ કાર્યનું પરિણામ છે.

મહાન પ્રાચીન ભારતીય મહાકાવ્યોમાંનું એક રામાયણ, ભગવાન રામ, તેમની પત્ની સીતા અને તેમના વફાદાર સાથી હનુમાનના જીવન અને સાહસોનું વર્ણન કરે છે. આ મહાકાવ્ય ફક્ત પ્રેમ અને ફરજની વાર્તા નથી; તે ઊંડા નૈતિક અને દાર્શનિક પાઠ પણ આપે છે જે આજ સુધી સુસંગત છે.

આકાશ શર્મા વિવિધ ભારતીય રાજ્યોના 25 ભારતીય લોક ચિત્રોમાં રામાયણની વાર્તાનું નિરૂપણ કરે છે. તે રાજસ્થાની લઘુચિત્ર, કાંગડા, નિર્મલ, પિથોરા, મધુબની, નક્ષી, ફડ,પટ્ટાચિત્ર, ગોંડ, કલમકારી, ભીલ, ચિત્રવન, તંગકા, સંથાલ, ચિત્રા, વારલી, ચિત્રકથી, માતા ની પચેડી, સોહરી, ચેરિયાલ સ્ક્રોલ, સૌરા, કાલીઘાટ, પિછવાઈ, તંજોર અને કાવડ ચિત્રોનો ઉપયોગ આ મહાકાવ્યને દૃશ્યાત્મક રીતે પ્રદર્શિત કરવા માટે કરે છે. આ વિચાર ભારતની સમૃદ્ધ સંસ્કૃતિ વિશે જાગૃતિ ફેલાવવાનો છે.

“કસ્તુરી મૃગ ઘટના મધ્યપ્રદેશના ગોંડ પેઇન્ટિંગ દ્વારા, બિહારના મધુબની પેઇન્ટિંગ દ્વારા સીતામાતા સ્વયંવર, તંજોરના રામ દરબાર તમિલનાડુના પેઇન્ટિંગ દ્વારા, સીતામાતાહરણને આંધ્રપ્રદેશના કલામકારી પેઇન્ટિંગ દ્વારા, લક્ષ્મણને ઓડિશા અને રામજીના પટ્ટાચિત્ર પેઇન્ટિંગ દ્વારા સુરપંખાના નાક કાપતા ચિત્રો અને મધ્યપ્રદેશના ભીલ પેઇન્ટિંગ દ્વારા સાબરીમિલનનું ચિત્રો દર્શાવવામાં આવ્યા છે.

અન્ય કેનવાસ પેઇન્ટિંગ પણ છે

જેમ કે રામજી અને કેવત મિલન રાજસ્થાનના ફડ પેઇન્ટિંગ દ્વારા દર્શાવવામાં આવ્યા છે. રાવણવધનું નિરૂપણ કર્યું પશ્ચિમ બંગાળથી કાલીઘાટ પેઈન્ટિંગ દ્વારા, હનુમાનજી સંજીવનીબૂટી લઈને આવ્યા તેલંગણા, રામજી અને વિભીષણ મિલનમાંથી ચેરિયાલ સ્ક્રોલ પેઇન્ટિંગ દ્વારા લક્ષ્મણજીનું ચિત્રણ મહારાષ્ટ્રની ચિત્રકથી પેઈન્ટીંગ દ્વારા દર્શાવવામાં આવેલ, માતાજીની પૂજા કરતા રામજીનું ચિત્રણ ગુજરાતની માતા નીપછેડી પેઇન્ટિંગ, રામજી દ્વારા ધનુષ ભાંગનું નિર્મલ પેઇન્ટિંગ દ્વારા ચિત્રણ તેલંગાણા, રામજી જન્મ રાજસ્થાની લઘુચિત્ર ચિત્ર, રાજસ્થાન, રામાયણ દ્વારા દર્શાવવામાં આવ્યો રાજસ્થાનના કાવડ પેઈન્ટીંગ દ્વારા દર્શાવવામાં આવેલ કેકાઈ અને મંથરા સંવાદને નક્ષી દ્વારા દર્શાવવામાં આવેલ પશ્ચિમ બંગાળની પેઇન્ટિંગ, રામજી અયોધ્યા પરત ફર્યા, પિચવાઇ પેઇન્ટિંગ, રાજસ્થાન દ્વારા દર્શાવવામાં આવ્યું, રામજી અને રાવણ યુદ્ધને ઓધિસાના સૌરા પેઈન્ટીંગ દ્વારા દર્શાવવામાં આવ્યું, રામજી અને હનુમાનજી મિલન ચિત્રવન પેઈન્ટીંગ, મધ્યપ્રદેશ દ્વારા દર્શાવવામાં આવેલ, સેતુ નિર્માણ વારલી પેઈન્ટીંગ દ્વારા દર્શાવવામાં આવેલ, મહારાષ્ટ્ર, રામજી અને ગુરુકુળના ભાઈઓને હિમાચલ પ્રદેશના કાંગડા પેઈન્ટિંગ દ્વારા દર્શાવવામાં આવ્યા છે,

મેઘનાથ પ્રહર પર ઝારખંડના સોહરી પેઇન્ટિંગ દ્વારા લક્ષ્મણજીનું ચિત્રણ, બિહારના ચિત્રા પેઇન્ટિંગ દ્વારા લંકા દહનનું ચિત્રણ, સિક્કિમના ટંગકા પેઇન્ટિંગ દ્વારા અશોક વાટિકાનું ચિત્રણ, ગુજરાતના પિથોરા પેઇન્ટિંગ દ્વારા રામજીકી બારાતનું ચિત્રણ અને ઝારખંડના સંથાલ પેઇન્ટિંગ દ્વારા સીતામાતા અને હનુમાનજી મિલનનું ચિત્રણ. વિદ્યાર્થીએ ભારતીય લોક ચિત્રો વિશે વિદ્યાર્થીઓના જ્ઞાનને વધારવા માટે એક દસ્તાવેજી ફિલ્મ પણ તૈયાર કરી છે,” આકાશ શર્માએ જણાવ્યું.

હિન્દુસ્થાન સમાચાર / હર્ષ શાહ